Doel: De spelers bewust maken van de invloed van stereotypen en vooroordelen op de communicatie tussen personen en groepen personen.
Accommodatie: Twee gescheiden lokalen, waarvan minstens 1 zeer ruim lokaal.
Materiaal: Kleurpotloden, papier en verkleedkleren
Spelverloop
Om 'Toeristen en Toeyats' te spelen heb je twee spelbegeleiders nodig. Elke begeleider is verantwoordelijk voor een groep en ziet erop toe dat de spelers in hun rol blijven. Hij wijst herhaaldelijk op de specifieke eigenschappen van elke groep. De twee begeleiders moeten op voorhand de achtergrondinformatie van zowel Toeristen als Toeyats doornemen.
Het spel verloopt in verschillende fasen:
- Splits de groep op in twee gelijke groepen met zowel jongens als meisjes. Als je speelt met een homogene groep qua geslacht, dan spelen bepaalde spelers een rol van het andere geslacht. Zorg dat elke groep een eigen lokaal ter beschikking krijgt en laat ze hun rol even inoefenen. (zie 'informatie voor de Toeristen' en 'informatie voor de Toeyats').
- De Toeristen komen naar het lokaal van de Toeyats en stellen zich op aan één zijde van het lokaal. De Toeyats bevinden zich aan de andere zijde van het lokaal op ongeveer 10 meter afstand. De Toeristen maken met papier en potloden papiergeld en voorbeelden van foto's, de Toeyats tekenen mooie tapijten met allerlei geometrische versieringen.
- Eén Toerist die vooraf werd aangeduid gaat naar de kant van de Toeyats en probeert vrienden te maken, foto's te tonen en stoffen te kopen.
- De Toerist keert terug naar zijn kant van het lokaal en brengt verslag uit van zijn ervaringen. De Toeyats bespreken onder elkaar hun indrukken over de bezoeker.
- Twee nieuwe Toeristen gaan naar de kant van de Toeyats en proberen vrienden te maken, foto's te tonen en stoffen te kopen.
- De twee Toeristen keren terug naar hun kant van het lokaal en brengen verslag uit over hun ervaringen. De Toeyats bespreken onder elkaar de nieuwe contacten met de Toeristen.
- De begeleider van de Toeristen meldt dat ze niet veel tijd over hebben om het dorp te bezoeken want de bus moet vertrekken.
Hij spoort hen aan om de tijd nuttig te gebruiken door kennis te maken met enkele inboorlingen, zoveel mogelijk foto's te nemen en genoeg handwerk te kopen om als souvenir mee naar huis te nemen. De Toeristen begeven zich allemaal tegelijk naar de Toeyats en beginnen te onderhandelen. De Toeyats proberen vriendelijk te blijven.
- De begeleider legt het spel stil en start de nabespreking.
Nabespreking
Een goed gestrucureerde nabespreking is onontbeerlijk om het doel van dit spel te bereiken. Voor de nabespreking kan je je baseren op het stramien uit de inleiding. Hier volgt alvast een mogelijke nabespreking:
- Stoom afblazen. Wat vond je van het spel? Wat zijn je eerste indrukken na het spelen van dit spel?
- Wat is er in het spel gebeurd? Hoe voelden de Toeyats zich tijdens het spel? Waarom? Hoe voelden de Toeristen zich? Waarom? Hoe denken de Toeyats over de Toeristen? Hoe denken de Toeristen over de Toeyats? Voor de Toeristen: wat deden de Toeyats of wat deden ze juist
niet waardoor er problemen rezen? Voor de Toeyats: wat deden de Toeristen of wat deden ze juist niet waardoor er problemen rezen? Heeft de spelbegeleider nog bepaalde opvallende spelsituaties opgemerkt? Welk fundamenteel probleem deed zich voor tijdens dit spel?
Wat zijn vooroordelen en stereotypen? Kan je voorbeelden geven uit het spel?
- De link met de realiteit. Heb je zelf ooit soortgelijke situaties meegemaakt? Zijn dergelijke problemen eigen aan toerisme? Kan je zelf voorbeelden geven van stereotypen en voor-oordelen i.v.m. een land dat je bezocht? Denk je dat er ook vooroordelen bestaan over toeristen die een land bezoeken? Welke? Hoe ontstaan ze?
- Wat volgt er nu? Hoe kan je dergelijke situaties vermijden? Hoe reageer je zelf wanneer je te maken krijgt met stereotypen en vooroordelen?
Informatie voor de toeristen
Je gaat op reis naar een streek waar Toeyats leven. De volgende informatie zal ertoe bijdragen dat deze bijzondere reis, die je maar éénmaal in je leven meemaakt, uitgroeit tot een onvergetelijke gebeurtenis!
Toeyats zijn eenvoudige plattelandsmensen die in kleine dorpen leven. ze zijn heel arm en hebben geen uitgebouwd onderwijssysteem. Moderne toestellen zoals TV, fototoestellen of koelkasten kennen ze niet. Ze gebruiken alleen eenvoudige handwerktuigen. Ze spreken geen
vreemde talen. Je zal dus gebarentaal moeten gebruiken om met hen te communiceren. Ze verlangen naar contact met mensen uit meer ontwikkelde culturen en na een tijdje zullen ze je graag beter leren kennen. Wees geduldig!
Breng je fototoestel mee en maak van de gelegenheid gebruik om foto's te maken van dit exotische volk en van hun pittoreske levensstijl. Denk erom dat, naarmate hun land zich meer ontwikkelt, bepaalde traditionele levensgewoonten zullen verdwijnen. Maak dus nu foto's van deze zonderlinge levensstijl voordat hij voorgoed verdwijnt. Toeyats kunnen soms wat verlegen zijn voor je camera omdat ze niet vertrouwd zijn met moderne technologie. Breng voorbeelden van foto's mee zodat ze begrijpen wat je gaat doen.
Toeyats kunnen uitstekend weven. Zij weven stoffen met kleurrijke geometrische patronen om er kleren, bedspreien en wandtapijten van te maken.
De Toeyats zijn trots op hun handwerk. Toon dus je bewondering voor hun werk.
Je kan geen betere souvenirs mee naar huis nemen dan enkele mooie Toeyat-stoffen, hemden, rokken of broeken. Je kan er echte koopjes doen!
De Toeyats hebben geld nodig en zullen graag zaken met je doen. Denk eraan dat Toeyats graag pingelen over de prijs. Raak niet ontmoedigd als je eerste aanbod voor een stuk stof of een kledingstuk geweigerd wordt. Blijf proberen en biedt desnoods een klein beetje meer.
Vragen voor de toeristen
Voor ze de Toeyats bezoeken, neem je met de Toeristen de volgende vragen door zodat ze hun rol goed beheersen.
- Hoe kun je vriendschap sluiten met de Toeyats die jouw taal niet spreken? (Gebruik gebarentaal, wees geduldig en blijf proberen)
- Hoe kun je de Toeyats overtuigen om zich te laten fotograferen? (Toon voorbeelden van foto's zodat ze begrijpen wat je wil. Blijf proberen)
- Hoe kun je de Toeyats duidelijk maken dat je hun kledingstukken mooi vindt terwijl ze jouw taal niet verstaan? (Nogmaals, gebruik veel gebarentaal: toon je bewondering terwijl je de kledingstukken betast.)
- Wat doe je als je een Toeyat geld biedt voor een stuk stof en hij weigert het aan te nemen? (denk eraan, primitieve volkeren houden van pingelen
en afdingen. Blijf bij je eerste bod. Biedt alleen meer als de Toeyat koppig blijft weigeren om te verkopen.)
Informatie voor de Toeyats
Jullie behoren tot het volk van de Toeyats, een oude en hoogontwikkelde beschaving. Jullie spinnen vezels tot garen volgens en ingewikkeld procédé dat door Toeyat-wetenschappers werd ontwikkeld. Dit garen wordt gebruikt om stoffen te weven die wereldberoemd zijn. De Toeyats zijn trots op hun weefsels. Jullie economie is gebaseerd op het verhandelen van deze stoffen. In de handel met andere landen gebruiken de Toeyats geen geld. Jullie verkiezen kledingstukken te ruilen voor andere waardevolle goederen zoals voedsel, gereedschap, vee, enz.
De ruilhandel vindt zijn wortels in jullie geloof in de waardigheid van elk individu. Jullie tonen respect tegenover anderen door je waardering te uiten voor hun producten. Geld is maar papier. Geld uitwisselen is geen uiting van respect voor andermans werk. Daarom ruilen jullie goederen.
Zo krijgen jullie niet alleen wat jullie nodig hebben maar vermijden jullie ook alle problemen die met geld te maken hebben. Jullie gedragen je rustig en stil in het contact met vreemdelingen. Te familiair omgaan met vreemdelingen wijst op een gebrek aan respect. Als een onbekende jullie aanspreekt, slaan jullie de ogen neer en wenden jullie het hoofd af. Jullie houden niet van een gelegenheidsbabbel tijdens het weven, nogmaals, dit is een gebrek aan respect voor de ernst van jullie werk. In familiekring en onder vrienden gaat het er heel anders aan toe: er wordt druk gepraat, er heerst gezelligheid en jullie tonen genegenheid voor elkaar. Elk lichamelijk contact met vreemdelingen wordt echter als beledigend ervaren. De weefsels worden ook nooit betast voor ze afgewerkt zijn. Weven is een kunstvorm die respect verdient.
Omwille van jullie groot respect voor alle mensen, vinden jullie dat het verkeerd is om afbeeldingen van mensen te maken. Dit toch proberen is volgens jullie een belediging van het individu. Jullie gebruiken geen foto's van mensen om aan de muur te hangen of om boeken te illustreren.
Toeyats vormen een hechte groep. In moeilijk omstandigheden nemen ze eerder samen beslissingen dan individueel. De laatste jaren komen er steeds meer Toeristen naar jullie land. Jullie behandelen hen met respect, maar jullie verloochenen bepaalde aspecten van jullie cultuur niet, zoals de ruilhandel en het verbod op afbeeldingen van de menselijke figuur. Om je respect voor de Toeristen te uiten heb je enkele woorden in hun taal geleerd: 'ja', 'nee', 'goedendag', 'tot ziens', 'alstublieft', 'dankuwel', 'overhemd', 'rok', 'broek' en 'fototoestel'.
