Coaching voor cursus- of ploegtrekkers

START: (15 min)

Brainstorm verwachtingen: Waar zitten ze mee? Op welke vragen verwachten ze een antwoord? 

De vragen die ze zichzelf stellen gaan we plaatsen in een kader:

GROEP

• Hoe kan ik een groep begeleiders coachen?
• Hoe zorg ik er voor dat een groep begeleiders een groeiproces doormaken?

INDIVIDUEEL

• Hoe kan ik de begeleiding 1 per 1 coachen?
• Hoe zorg ik voor een coachingsmoment?

MEDETREKKER

• Hoe kan ik mijn mede trekker coachen in zijn trekkersrol?
• Hoe kan ik mijn mede trekker laten groeien als trekker?

MEZELF

• Hoe kan ik mezelf verbeteren in mijn trekkersrol?
• Wat doe ik al als coach en wat nog niet?
• Waar ervaar ik moeite mee als coach?

MIDDEN (30 min)

Individuele coaching wordt getest tijdens een speeddatingmethodiek.

De deelnemers bedenken een situatie waarin zij begeleider waren en ze het moeilijk hadden (een moment waar je en coachingsmoment kon gebruiken). Ze krijgen elk een methodiek rond individuele coaching. Ze nemen deze even door. Daarna gaan ze zoals bij speeddaten iemand opzoeken. Ze proberen de andere te coachen bij hun situatie met de methodiek die ze gekregen hebben. Ze wisselen na 5 minuten zodat de andere kan coachen. Op het signaal (na 10 min bij dezelfde partner) wisselen ze van partner. Zo leren ze nieuwe methodieken kennen door de anderen, en kunnen ze hun methodiek oefenen.

Methodieken:

GROW model van coaching (formele vorm)

Informeel coaching moment

Coachecouch (AB laat twee begeleiders elkaar coaching of rijkt deze mogelijkheden aan)

Coachingbons (methodiek met samenkomst van coaching van 1 aan 1, en coaching onderling begeleiding, en coaching van jezelf)

Rad van coaching → propjes schieten en als je op een vraag komt, wordt daar even over gebabbeld.

Coachinggrabbelzak → zak met allerlei lekkers en kleine leuke dingen, op elk ding dat je trekt uit de zak, plakt een vraag.

SLOT (15 min)

Terugkoppeling in groep = meteen ook de groepscoach

Tips&Tricks delen in de ploeg

Inhoudelijke blokken overlopen samen = methodiekjes samen overlopen, begeleid door ons met gerichte vragen (= groepscoaching)

• Hoe voelde je je om deze blok te geven?
• Ben je tevreden over de methodiek?
• Stond je sterk in je schoenen om het uit te voeren? Waarom wel/niet?
• Waar had je precies moeite mee?
• Verschil aanhalen van trekker naar begeleider of van trekker naar trekker.
• Wat is het verschil tussen een coachingmethodiek doen tussen trekker en begeleider en dezelfde methodiek toepassen tussen de twee trekkers?
• Zou je het anders aanpakken?
• Hoe voel je je daarbij als je je medetrekker gaat coachen of gecoacht wordt door je medetrekker?
• Vind je het nuttig om elkaar te coaching? Waarom wel/niet?
• Hoe kan je aangeven aan je mede trekker dat je coaching nodig hebt?
• Hoe kan je aangeven aan je groep van begeleiders dat jullie beschikbaar zijn voor coaching? (door coachingbons geef je dit al aan als methodiek)

Afsluiting groepsgesprek:

Je kan zo creatief in coaching gaan als je wil. Alles rond coaching komt een beetje terug maar telkens op een andere manier. Bedoeling is vooral: hoe krijg je die persoon zo ver tot een leuke babbel en coach moment? Dit kan op verschillende manieren, zoals je gezien hebt bij de bestaande methodiekjes die vandaag aan bod kwamen.

Coaching is vragen stellen en de ander tot inzichten laten komen, het is geen evaluatiegesprek. Zoveel mogelijk uit de gecoachte laten komen.

EINDE

• Wat vonden jullie van deze workshop?
• Zijn jullie verwachtingen ingelost ?

Extra ideeën:

Als je een probleem hebt, wie is jouw idool ? Als er zich zo een situatie voordoet, bel je deze persoon en vraag je hulp, of hoe hij/zij dat zou aanpakken. (Je kan deze persoon ook je cursusgoeroe noemen, klinkt tof !)

Het is altijd interessant om eens na te gaan binnen de ploeg waarom iedereen mee is, welk doel ze als begeleiding voor ogen hebben, wat ze zelf graag willen bereiken. Dit kan je ophangen en elkaar coachen door er eens naar te polsen.

In de methodiekendatabank zit een methodiek rond welke vragen je kan stellen aan… En de relaties bij ervaren begeleiding naar nieuwe begeleiding, van trekker naar begeleiding, …

In kleine groepjes samenzitten en iedereen vertelt: Wat helpt mij als begeleiding om hier een goede cursus neer te zetten of stevig in mijn schoenen te staan ?

Bijlagen

Grow-model

Stap 1: Goal (doelstelling)

Vaststellen van het doel, zowel voor de langere termijn (het thema of de thema's die de gecoachte inbrengt als centraal thema voor het coachingtraject) als voor de bijeenkomst op zich (wat moet de coachingsessie concreet opleveren?). Het doel dient te voldoen aan de SMART-vereisten: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden.

Voorbeeldvragen om de doelstelling te achterhalen:

'Wat is belangrijk voor jou op het vlak van [thema]?'

'Wat is daar belangrijk aan voor jou?'

'Wat wil je bereiken op het vlak van [thema]?'

'Hoe zal je weten dat je dat doel bereikt hebt?'

'Hoe zal je weten dat het probleem is opgelost?'

Stap 2: Reality (actuele situatie)

Verkennen van de actuele situatie. Het gaat er in deze fase om het gespreksthema te doorgronden en aan te scherpen. De rol van de coach is de gecoachte te stimuleren tot zelf-evaluatie en analyse van concrete voorbeelden.

Belangrijk is de rode draad vast te houden en irrelevante zijpaden tijdig af te sluiten. De coach kan met specifieke feedback een bijdrage leveren aan het verhelderen van het kernprobleem.

Voorbeeldvragen om de actuele situatie te onderzoeken:

'Wat gebeurt er nu?'

'Wat, wanneer, wie, hoe vaak?'

'Wat is het resultaat daarvan?'

'Waarom is het ingebrachte onderwerp een probleem?'

'Wat zijn concrete voorbeelden?'

'Wat ging er tot nu toe mis?'

'Hoe doe je het om te falen?'

'Wat ging er goed?'

'Is het altijd een probleem of zijn er situaties waarin het goed of beter ging?'

'Wat zijn belangrijke factoren?'

'Wat heb je al ondernomen om het probleem het hoofd te bieden?'

Stap 3: Options (opties verkennen)

Genereren van ideeën die een bijdrage kunnen leveren aan de oplossing van het probleem. De kunst is een creatief denkproces op gang te brengen en - niet gehinderd door censuur of voorwaarden voor uitvoerbaarheid - vrijuit te brainstormen. De coach bevordert het creatieve denkproces bij de gecoachte, structureert de output (bijvoorbeeld door dingen op te schrijven) en draagt eventueel ook zelf ideeën aan.

Voorbeeldvragen om opties te bedenken:

'Wat zou je nog kunnen doen?'

'Wat zou je doen indien niets je tegenhield?'

'Wat als deze belemmering er niet meer zou zijn?'

'Wat zijn de voor- en nadelen van deze optie?'

'Welke factoren zal je gebruiken om de opties af te wegen?'

Stap 4: Will (motivatie, actieplan, conclusie)

Komen tot een afrondende conclusie. Welke optie zal de gecoachte weerhouden waar deze zich volledig voor wil inzetten? Deze stap wordt afgesloten met een duidelijk actieplan over wie, wat binnen welk tijdsbestek gaat doen.

Voorbeeldvragen om een actieplan op te stellen:

'Wat zal je doen om je doel te bereiken, en wanneer?'

'Welke van de genoemde ideeën ga je uitvoeren?'

'Wat is de eerste concrete stap die je NU kan zetten?'

'Wat zijn de vervolgstappen?'

'Wat zijn eventuele belemmeringen?'

'Hoe zal je deze overwinnen?'

'Hoe gemotiveerd ben je om deze optie uit te voeren?'

'Wat heb je nodig om nog gemotiveerder te zijn?'

'Wat heb je nodig om je ideeën in de praktijk te brengen?'

'Hoe kan ik of je omgeving je daarbij helpen?'

'Zal je met dit actieplan je doel bereiken?'

Coachingsvragen

Voorbeeldvragen om de doelstelling te achterhalen:

'Wat is belangrijk voor jou op het vlak van [thema]?'

'Wat is daar belangrijk aan voor jou?'

'Wat wil je bereiken op het vlak van [thema]?'

'Hoe zal je weten dat je dat doel bereikt hebt?'

'Hoe zal je weten dat het probleem is opgelost?'

Voorbeeldvragen om de actuele situatie te onderzoeken:

'Wat gebeurt er nu?'

'Wat, wanneer, wie, hoe vaak?'

'Wat is het resultaat daarvan?'

'Waarom is het ingebrachte onderwerp een probleem?'

'Wat zijn concrete voorbeelden?'

'Wat ging er tot nu toe mis?'

'Hoe doe je het om te falen?'

'Wat ging er goed?'

'Is het altijd een probleem of zijn er situaties waarin het goed of beter ging?'

'Wat zijn belangrijke factoren?'

'Wat heb je al ondernomen om het probleem het hoofd te bieden?'

Voorbeeldvragen om opties te bedenken:

'Wat zou je nog kunnen doen?'

'Wat zou je doen indien niets je tegenhield?'

'Wat als deze belemmering er niet meer zou zijn?'

'Wat zijn de voor- en nadelen van deze optie?'

'Welke factoren zal je gebruiken om de opties af te wegen?'

Voorbeeldvragen om een actieplan op te stellen:

'Wat zal je doen om je doel te bereiken, en wanneer?'

'Welke van de genoemde ideeën ga je uitvoeren?'

'Wat is de eerste concrete stap die je NU kan zetten?'

'Wat zijn de vervolgstappen?'

'Wat zijn eventuele belemmeringen?'

'Hoe zal je deze overwinnen?'

'Hoe gemotiveerd ben je om deze optie uit te voeren?'

'Wat heb je nodig om nog gemotiveerder te zijn?'

'Wat heb je nodig om je ideeën in de praktijk te brengen?'

'Hoe kan ik of je omgeving je daarbij helpen?'

'Zal je met dit actieplan je doel bereiken?'

Coach couch

Wat zou ons als begeleidingsduo nog sterker kunnen maken ?

Hoe zou het ideale begeleidingsduo eruit zien ?

Hoe lukte het vandaag met je aandachtspunt ?

Waar zijn we als duo in gegroeid sinds gisteren ?

Waarvoor ben je je medebegeleider dankbaar ? (en heb je hem/haar dit al gezegd ?)

Als ik iets zou veranderen aan hoe het vandaag loopt, dan zou het dit zijn……

Wanneer heb je het hardst gelachen vandaag ?

Wat heb je al van mij (je medebegeleider) geleerd ?

Wat heeft je energie gegeven vandaag ?

Noem 2 fijne momenten van vandaag. Wat maakte deze momenten zo geslaagd ?

Wat heb je al over jezelf als begeleiding ontdekt ?

Met welke kleine actie zou je je leefgroep nog een plezier kunnen doen ?

Welke deelnemer voelt zich nog niet helemaal thuis in de groep ?

Wat zou je hieraan kunnen doen ?

Wat verwacht je van je medebegeleider ?

Wat heb je nodig om van morgen een absolute topdag te maken ?

Wat vond je al inspirerend deze cursus ?

Wat zou jij meer kunnen doen om het voor jouw medebegeleider nog aangenamer te maken ?

Benoem twee sterke punten van je medebegeleider.

Waar wil je morgen zeker op letten ?

Welke boeiende persoon heb je vandaag beter leren kennen ? (Waarom boeiend ? Wat kan je hieruit halen voor jezelf ?)

Soorten vragen

- OPEN/ GESLOTEN VRAGEN

§ Ja/neen zijn gesloten vragen

§ Vragen waarbij er reeds een suggestie tot antwoord wordt gegeven,

bevestiging van een mening, zijn gesloten vragen.

- INFORMATIEVE VRAGEN:

§ om een situatie te schetsen, om meer te weten te komen over een bepaa

§ Welke, waardoor, wat, wie, wanneer…

- HYPOTHESEVRAGEN: om out of the box te denken, om de luisteraar te stimuler

standpunt te bekijken, zich te verplaatsen in een ander persoon, …

§ Stel dat een aspect van de situatie anders was …, wat als…

- MENINGSVRAAG

§ Wat vind je van, hoe denk je over

- GEVOELSVRAGEN: om aan te moedigen bij zichzelf binnen te kijken

§ Hoe ervaar je, wat is jouw beleving, wat doet dat met je

- ACTIEVRAGEN: als ondersteuning om ideeën uit te werken

§ Wat ga je doen, wat heb je nodig om, welke ondersteuning heb je nodig

Coachingbonnen

Coach-bon

Goed voor:

Een babbel bij een pintje/cola

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een oprecht compliment

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een vraag naar keuze te bespreken

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een babbel over de vorige blok

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een babbel over een begeleidingsprobleem

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een babbel over mijn dag

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een luisterend oor voor mijn frustraties

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een sessie coachcouch

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een brainstormsessie voor nieuwe ideeën

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een babbel over een moeilijk moment

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een boost in mijn proces

samen met ………………………………...

Coach-bon

Goed voor:

Een babbel met de trekker

samen met ………………………………...

Overzicht coachingsmethodieken

Informele babbel

Jullie zien elkaar op café, tijdens een pauzemoment op cursus, …

De coach knoopt een licht, los gesprek aan met de coachee.

Mogelijke vragen:

Hoe gaat het bij jullie in de groep ?

Hoe gaat het met jou en je medebegeleiding ?

Vallen de deelnemers mee ?

Valt het begeleiden mee ?

Hoe is de vorige blok gegaan ?

Wat vond je leuk, makkelijk, moeilijk, … ?

Op deze manier kan je aftoetsen hoe het gaat, en kan je veel afleiden uit de reactie, en heb je wel een beeld van hoe het gaat. Indien je ergens op botst kan je hierover verder vragen.

Waarom liep dat moeilijk ?

Hoe wil je dat liever zien ?

Wat kan jij daaraan doen ?

Coachcouch

Begeleiders coachen elkaar, door samen ergens op het gemak te gaan zitten, met specifieke vragen. Deze kunnen dan doorgepraat worden, en zo kunnen ze elkaar helpen.

Coachingbonnen

Iedereen in de groep krijgt een bonnenboekje. Hierin zitten bonnen voor specifieke coachingsmomenten, met de vrije keuze met wie deze opgenomen worden.

Zo kan iemand specifieke coaching vragen die nodig is op dat moment.

Rad van Coaching

De coachee draait aan het rad, of schiet met de blaaspijp op de roos, of schiet een muntje op de roos. Hiermee wordt bepaald welke vraag besproken wordt.

Deze is handig als je niet meteen een vraag of probleem hebt.

Coachinggrabbelzak

Elk begeleidingsduo krijgt een zakje met vanalles mee. Als ze een vrij moment hebben kunnen ze even tijd maken voor de coaching van elkaar. Op elk voorwerp in de zak plakt een vraag die jullie kunnen bespreken.

Grow- model

zie uitgebreide tekst